Sinds de start van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne wordt er in de kranten over niets anders gesproken.

“Oorlogsmisdaden in Boetsja”, “Verkrachting als oorlogswapen”, “Lichamen in Borodjanka vertonen sporen van foltering”, “De jacht op oorlogsmisdadigers is geopend” …

Ook in tijden van oorlog of andere gewapende conflicten gelden er regels. Het internationaal humanitair recht, ook wel kortweg oorlogsrecht genoemd, bevat enerzijds het “recht van Genève”, een geheel van regels om personen die niet (meer) deelnemen aan het conflict te beschermen, zoals burgers, krijgsgevangenen, gewonde of zieke soldaten en medisch personeel. Anderzijds bevat het het “recht van Den Haag”, een geheel van regels die rechten en plichten opleggen aan de partijen die deelnemen aan het conflict en die de middelen en methoden beperken.

Dit oorlogsrecht heeft tot doel het leed veroorzaakt door gewapende conflicten te beperken.

De basisregels kunnen als volgt worden omschreven:

1. Aanvallen mogen nooit gericht zijn op burgers, enkel op militaire doelen.

2. Wapens of methoden van oorlogvoering die buitensporig of onnodig leed veroorzaken en die het onderscheid niet kunnen maken tussen de burger(objecten) en de militaire objecten zijn verboden. Het beginsel van proportionaliteit is in dit verband een belangrijk begrip.

Chemische en biologische wapens zijn alleszins uit den boze.

3. Het is verboden een tegenstander die zich overgeeft te doden of te verwonden. Ook hij/zij heeft recht op leven en op een lichamelijke en morele integriteit.

4. Gewonden en zieken moeten steeds zonder onderscheid verzorgd kunnen worden van zodra de omstandigheden het toelaten. Medische diensten en hun personeel/ hulpverleners moeten beschermd worden.

5. Krijgsgevangenen moeten beschermd worden tegen elke daad van vergelding of geweld.

6. Last but not least, als partij die deelneemt aan het conflict moet je er alles aan doen om de bovenvermelde regels na te leven en dien je voorzorgsmaatregelen te nemen.

Leeft men dit geheel van regels niet na, dan begaat men een oorlogsmisdaad. Artikel 8 van het Rome-Statuut geeft een heel uitgebreide definitie van het begrip oorlogsmisdaad.

Zo kunnen zij die in het kader van een gewapend conflict chemische en biologische wapens inzetten, burgers verkrachten en folteren, ziekenhuizen en theaterzalen bombarderen, enzovoort, allemaal beschouwd worden als oorlogsmisdadigers.

Voor meer vragen rond dit thema “oorlogsrecht” kan u steeds terecht bij Nevisis Advocaten.